Lukas 1,1-25 – preek – 29-11-2009
De samenvatting van de preek vind je hier
De presentatie bij de preek vind je hier
Verwachting?
Eerste Adventszondag alweer, de eerste voor Kerst 2009. Broers en zussen, de tijd vliegt.
Wat doet het je? Jullie begrijpen wel dat het me niet om de boom, de kaarsjes en het eten gaat! Da’s heel gezellig, hoor. Maar hier in de kerk wil ik je vragen: wat doet de boodschap van Kerst je?
Je Heer is hier op aarde geweest en Hij kan elk moment terugkomen.
Zijn Geest bereid ons voor op zijn komst: het Koninkrijk nadert zijn voltooiing.
Wat doet het Kerstfeest met je? Verfrist het je geloof? Sta je er na die tijd weer wat sterker in je schoenen? Wat betekent het Kerstfeest voor een gelovige?
Daarom wil ik jullie vragen, je eens te verplaatsen in deze geschiedenis. In oom Zacharias en tante Elisabet. Want op een bepaalde manier lijken ze ontzettend op ons, ze zijn immers onze geloofsfamilie.
Oom Zacharias en tante Elisabet
Ze waren al op leeftijd Zacharias en Elisabet. In hun stadje in Judea waren ze vooraanstaande gelovigen. Hij is priester en dus leraar in de stad, zij is zelfs nog van hogepriesterlijke komaf.
Voor het volk Israël is het een slechte tijd, het lukt steeds moeilijker om de geloofstraditie door te geven aan de volgende generatie. De levensstijl van de bezetters heeft al jaren veel invloed en in een razendsnel tempo groeien jongere maar ook oudere Israëlieten bij hun Joodse wortels vandaan.
Maar oom Zacharias en tante Elisabet zijn samen een sieraad voor het Joodse volk. Zelfs de van hun wortels losgeraakte Joden moeten dat erkennen. Ze kunnen zich geen vromer stel voorstellen.
Wil je begrijpen wat de bedoeling is van geloven, dan moet je op hen letten. Zij dragen dan ook de erenaam tsadikkim, rechtvaardigen. Dat betekent dat ze zowel van binnen als van buiten vroom en gelovig zijn (6). Echt en diep gemeend geloof, te zien aan hun nauwkeurige levensstijl.
Er was één diep verdriet: ze hadden nooit kinderen gekregen. En dat was meer dan alleen verdrietig: hun tijdgenoten beleefde dat als een straf van God. En al moest iedereen erkennen dat ze een inspirerend voorbeeld zijn, sommigen zullen daarom toch op hen neergekeken hebben [25].
De ontmoeting
Het lot brengt Zacharias naar een hoogtepunt in zijn loopbaan als priester. Dienstdoen in de tempel dat kwam meestal maar één keer in je leven voor. En dat je dan ook nog de taak krijgt het reukoffer op te dragen, in het heilige, vlak voor het heiligste waar het reukofferaltaar staat, dan is dat een grote eer, ook voor een priester. Met het reukoffer draag je het gebed voor het hele volk op, al de mensen bidden dat uur buiten met je mee. Dat moet voor de vrome Zacharias een grote eer zijn geweest.
Het wordt nog veel glorieuzer dan Zacharias ooit had kunnen bedenken: hij krijgt nl. ook antwoord op zijn gebed en hoe. Dat antwoord komt van Gabriël. Bij iedere vrome Jood schiet er dan een elektrische stroom door zijn ruggengraat. Los van de schrik Gabriël, dat is engel die Daniël antwoord op zijn gebed gaf, als het gaat om de redding van Israël. Gabriël is een belangrijke engel –boodschapper- van God zelf.
En hij brengt een boodschap die kollosaal is, helemaal voor een vrome Jood:
- Jullie krijgen toch nog een zoon
- hij zal veel afgedwaalde Israëlieten terug bij God brengen
- hij is niet alleen voor jullie een vreugde maar voor het hele volk
- ja hij is zelfs groot in de ogen van God (en dat zegt een engel)
- hij staat op één hoogte met de profeet Elisa: hij ontvangt de geest en kracht van Elia
- Ja hij is de door de profeet Maleachi beloofde Elia, die de Messias komt aankondigen (Mal. 4,5-6))
Dit is alles wat een vader en een vrome Jood het liefste wil horen, hierop wachtten hij nu al zo lang. Op een zoon en op de bevrijding door de Messias. Bij iedere besnijdenis zetten ze een lege stoel voor Elia neer. En met ieder Pesach een beker wijn. En dan nu: jouw zoon zal die Elia zijn, Zacharias. Dit is het geweldigste nieuws dat een vrome Jood als Zacharias kan krijgen
En de reactie van Zacharias is: ‘maar dat kan toch niet, daar zijn we veel te oud voor.’
Dat nou net de vrome Zacharias dat zegt…
Wat is er aan de hand met de rechtvaardige Zacharias?
Gabriël noemt het zelfs ongeloof! [20]
Maar hoe kan zoveel echte vroomheid samen gaan met ongeloof?
Dat het kan, zie je hier! Hoe het kan? Ik wil wel eens een poging doen.
Ach hoe was het gegaan met oom Zacharias en tante Elisabet. Een goed huwelijk uit die twee priesterfamilies. De verwachtingen waren wellicht groot. Een omvangrijk en bloeiend gezin en wat zou de priester Zacharias een goede invloed kunnen hebben op de geestelijke gezondheid van het volk. Ja, hij zou het verschil maken. Hij zou ze terugbrengen naar hun wortels.
Maar het was anders gegaan: kinderen bleven uit. Jaar op jaar. Ze hadden er intens voor gebeden. Maar op een gegeven moment geloofden ze er niet meer in: de biologie had hun gebeden ingehaald. Ook had Zacharias veel minder invloed op zijn stadsgenoten dan hij hoopte. Met lede ogen moest hij aanzien hoe veel te veel van hen het geloof van de vaderen de rug toekeerden om met Romeinse mode mee te gaan.
Samen met alle andere dingen die een mens zo meemaakt in het leven, was er ieder jaar een beetje meer van hun geloof afgesleten. Wat vroeger groot was in overtuiging, en fel en meeslepend in verwachting, was nu zo afgesleten dat het een stompje was in vergelijking met vroeger. Zo klein als dat stompje geloof was, was ook hun verwachting geworden. Ze rekenden er gewoon niet meer zo mee.
De grootse geschiedenissen over de God van Israël, die zijn volk verlost.
Het waren nu meer dierbare verhalen geworden en de belofte van de Messias werd een mooie gedachte, als dat toch eens waar zou zijn.
Hun geloof werd net zo gewoon als de potten en pannen op tafel en het bestek in de la. Iets alledaags dat je dierbaar is en echt bij je hoort en je niet meer zou willen missen. Maar waar je eigenlijk maar weinig meer van verwacht, omdat je nu wel weet wat je ervan kan verwachten. Laat ik maar zeggen: de dagelijkse realiteit is sterker dan je geloof. Als je een jongere met gloed hoort vertellen over haar geloof dan glimlach je wat. Je ziet jezelf weer zitten, toen jij zo oud was, maar jij bent inmiddels wijzer geworden.
En als zij grootste plannen hebben, probeer jij ze een beetje af te remmen.
Het onkruid op de akker
Even voor alle gevorderde gelovigen, gelovigen op leeftijd. Is dat het risico dat een gelovige mettertijd loopt?|| Dat je geloof zo afslijt in de stormen van je leven, dat je er in feite niet meer in gelooft. Het draait nog allemaal vooral om dierbaren gewoonten, je gebed, de lezing en liederen. Maar het is praktisch ongeloof, je houdt met meer eigenlijk geen rekening. Is dat het waar onze Heer voor waarschuwt in zijn ons bekende gelijkenis: 22 Het zaad dat tussen de distels is gezaaid, dat zijn zij die het woord horen, maar bij wie de zorg om het dagelijkse bestaan en de verleiding van de rijkdom het woord verstikken, zodat het zonder vrucht blijft. (Mat 13:22 NBV) De zorgen hebben het woord van het Koninkrijk gesmoord, het is op leven na dood. En daarom zegt Zacharias nu op dit glorieuze moment:
‘maar dat kan toch niet, daar zijn we veel te oud voor.’
Gabriël gooit de ramen open
De engel Gabriël zet voor Zacharias de zaak weer in perspectief.
Hij wijst hem niet af! Zacharias krijgt een nieuwe kans!
Zacharias jouw dierbare geloofsgewoonten, die gaan over echte werkelijkheid.: groots, meeslepend en wereldveranderend.
De engel schudt Zacharias wakker: weet je wel wie ik ben, ik ben Gabriël.
Ik stond net nog bij Gods troon. Hij Zelf heeft me naar je toegestuurd met dit goede nieuws. En jij reageert: ‘dat kan toch niet?’
Deze Heer heeft al je gebeden verhoord, er is geen ervan vergeten.
Nou houdt je vast Zacharias: je gaat nog meemaken hoe waar en wereldveranderend je geloof is: mijn woorden zullen in vervulling gaan of jij het nou gelooft of niet [20]. Pas als Zacharias leert lofzingen zal hij weer kunnen praten [63v]. Dat is de juiste reactie die had hij moeten geven
Zo leren we nog iets over onze God en zijn engelen. Hij kent ons veel beter dan wij ons zelf vaak kennen. Hij maakt wat er gebeurt gelukkig niet allemaal afhankelijk van de grootte van ons geloof. Ook zonder dat Zacharias het eerst kan geloven wordt Johannes geboren. Gelukkig wel.
en daarna Jezus onze Heer en Verlosser. En net zo zeker zal Hij ook weer terugkomen. Dat is niet afhankelijk van ons geloof. Wel heeft dat betekenis voor hoe je Hem dan ontmoet.
Daarom begint Lukas zijn evangelie zo indrukwekkend (monumentaal gebouw): Teofilus je hoeft hier niet aan te twijfelen. Dit een nauwkeurig verslag, gebaseerd op de officiële ooggetuigenverslagen. Je hebt hier met betrouwbare gegevens te maken.
Verwachting
Broers en zussen, misschien het allermeest jullie die al een tijdje onderweg zijn in jullie geloof. Wat verwachten jullie nog van je geloof? Wat is het meer: een dierbare gewoonte of een felle verwachting?
Is het in de praktijk ongeloof, of verwacht je echt wat ons beloofd is.
En houdt je daar voortdurend rekening mee.
Die verwachting zal veel uitmaken voor hoe je dit Kerstfeest viert.
Kom je er weer sterker uit, vol goed moed voor een nieuw jaar.
Hoop je op grootste dingen voor ons gemeente. Voor jezelf
Wij krijgen Gods nieuws, wij net zoals Zacharias… Vandaag opnieuw!
En God wil ons graag wakker schudden, net als Zacharias.
En als je nu ontdekt dat je niet wakker was, je kan altijd opnieuw beginnen.
Laten wij niet verleren er veel van te verwachten
Want net zoals onze Heer toen, is Hij nu op weg terug te komen.
Dat is toch reden voor een groots Kerstfeest, Amen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten