dinsdag 27 april 2010

Belijdenisdienst: Wij kiezen voor de liefde

1 Cor 13
Openbare Geloofsbelijdenis van: Willemieke van Reenen, Henk van Veluw, Wim en Roselinda Visscher
Mooi 

Mooi hè…
Elke keer weer raken deze woorden in mij diepe snaren: er gaat iets in me meetrillen. Soms is er een beetje afstand voor nodig om dat van je zelf in de gaten te krijgen. Bijvoorbeeld: doordat je ze onverwacht een ander hoort lezen. Dat overkwam me dertien jaar geleden toen ik hoorde hoe de Engelse premier Tony Blair 1 Cor. 13 voorlas in de uitvaartdienst van Lady Diana Spencer, misschien hebben jullie het ook gezien. Het verraste me dat hij het las en het verraste me ook door het Engels. Alsof ik het weer voor het eerst hoorde, ik kwam opnieuw diep onder de indruk:
Beareth all things, believeth all things, hopeth all things, endureth all things. (1Co 13:7 KJV)… 7 Alles verdraagt ze, alles gelooft ze, alles hoopt ze, in alles volhardt ze. (1Co 13:7 NBV) … zo[you tube] mooi
Mooi omdat…

De afgelopen weken heb ik me zitten af te vragen waarom we dit zo mooi vinden. Niet alleen omdat het zo mooi verwoord is, verwacht ik. Maar ook omdat het zo mooi is. Ik denk ook dat we het zo mooi vinden omdat het raakt aan onze diepste wensen. Zet dit maar eens in eigentijds Nederlands neer

4 de liefde is verdraagzaam, goeddoend. De liefde kent geen nijd, geen bluf en geen arrogantie 5. Ze is niet grof, niet egocentrisch en niet bitter, denkt er geen kwaad van 6. Kan alles hebben, raakt haar vertrouwen nooit kwijt, en haar hoop ook niet, ze kan alles verduren. 
Dat raakt aan onze diepste wensen, zeg ik: want zo maken we het niet zo vaak mee, dit is niet typisch voor ons dagelijkse leven. Maar eerder het tegendeel ervan. Wij ontmoeten regelmatig onverdraagzaamheid en de schone schijn van de arrogantie. Dat spat van het scherm af. Grofheid is gewoon en ieder van ons kan wel een stel ego’s in zijn omgeving aanwijzen. En hoe vaak zijn jouw intenties niet verkeerd uitgelegd? Hoe zo alles verduren? we horen van mensen met korte lontjes die er bij het minste of geringste op losslaan!
Nee dit is niet typisch voor de wereld waarin wij leven! Maar we zouden willen dat het zo wel zo was. Dat je medemensen niet zomaar kwaad op je blijken te zijn en dat je het goede van ze kunt verwachten, dat ze niet over jouw rug heen hun doel proberen te bereiken of je met hun grofheid kwetsen. Dat je niet voor je eigen ruimte hoeft te vechten omdat anderen geen ruimte voor jou overlaten met hun grote ego’s. Dat voor bitterheid helemaal geen reden is. Stel je voor…
Broers en zussen, dit is het recept voor vrede en veiligheid: ja dit zijn de ingrediënten van Koninkrijk van God: van de bijbelse Sjaloom, vrede. Als dit zo was, zouden mensen dichter bij elkaar kunnen leven en met elkaar kunnen delen. Als dit zo was zou dit een mooiere wereld zijn, maar zo is het niet zo vaak.

‘Wij kiezen voor de liefde?’
Een tijd geleden hebben we als belijdenisgroep samen gekozen voor het thema: ‘wij kiezen voor de liefde’. In onze gesprekken was dat nogal eens naar voren gekomen dat dit typerend moet zijn voor christelijk samenleven. En daarom leek deze keus voor de hand te liggen: een keus voor de Heer is een keus voor de liefde...
Kun je dat nu wel zo zeggen? Immers je kiest er toch voor om je aan Hem toe te vertrouwen omdat je vergeving van zonden nodig hebt. Je hoopt dat Hij je zal redden. En zolang je redding nodig hebt kun je toch helemaal nog niet kiezen voor een liefdevol leven? Waar zou je dit vandaan moet halen? Hoe kun je dan vandaag kiezen voor de liefde? Is dat nou geen grootspraak?
Ja, zo voelen we ons wel vaak hè. Op zijn hoogst nat, vies, koud en moe als een drenkeling. Tenminste, als hij ons wil redden.
Nu hebben we onze Heer inderdaad nodig, op eigen kracht redden we het niet. Maar Hij belooft ons niet eventueel te redden, als we aan bepaalde voorwaarden voldoen. Maar Hij redt ons werkelijk als we in Hem geloven. Punt uit! Als wij ons aan Hem toevertrouwen gaat Hij met ons op weg in een heel nieuw leven. een keus voor de Heer is een keus voor de liefde.

Daarom kan Paulus deze brief aan de gemeente van Korinte schrijven. De leden van die gemeente zijn overduidelijk al aan een nieuw leven begonnen. Ze zitten niet op hun redding te wachten, maar ze leven al een nieuwe leven als geredde mensen. Dat kan ook: ze zijn geestelijk schatrijk. Veel gemeenteleden hebben de beschikking over geestelijke gaven waarmee ze de anderen kunnen dienen. We lezen over profetie, kennis, mensen die bijzonder behulpzaam zijn, anderen die goed in het leidinggeven zijn, zelfs mensen die de gave van genezing hebben.
Maar Paulus moet ze bijsturen, vandaar deze brief, want deze gemeenteleden kunnen nog niet met hun geestelijke rijkdom omgaan: sommigen gebruiken hun gaven eigenlijk meer voor zichzelf (eigen eer en ambitie) dan voor hun medegemeenteleden en de opbouw Koninkrijk van God. En daarvoor zijn ze toch gegeven! Vooral het al of niet kunnen spreken in klanktaal –zoals dat hier heet- is aanleiding voor scheuringen. Sommigen nemen anderen de maat met die gave. In dit hoofdstuk komt Paulus daarom met een cruciale extra aanwijzing: ‘Streef maar naar die gaven. Maar eerst wijs ik u een weg die nog voortreffelijker is (1Co 12:31 NBV)’ en dan volgt het hoofdstuk over het onmisbare ingrediënt in het nieuwe leven met Christus: naast de gaven hoort ook de liefde er te zijn.
Dat is de ‘nog voortreffelijker weg’, die ons gewezen wordt: streef boven alles naar ‘liefde’.
Als Willemieke, Henk, Wim en Roselinda hier belijdenis van hun geloof in de Heer Jezus Christus afleggen, krijgen ook zij die aanwijzing van Paulus: streef naar gaven maar vergeet de liefde nooit, die gaat boven jullie gaven uit.
Daarom is het prachtig dat zij vandaag in hun weg achter hun Heer aan voor de liefde kiezen. Daarmee doen ze precies wat hun Heer wil.
Hoe? 
Maar we waren niet voor niets zo onder de indruk. Je kunt jezelf dit wel voornemen, maar wie kan dit? Zet dit nu alles op een rij. Het is niet alleen zo dat wij het tegendeel van anderen moeten verdragen, omdat we nu eenmaal in een wereld leven met een ernstig liefdetekort. Dat denken we vaak, als we al zouden willen beginnen met zo’n liefdevol leven dan kan dit niet want de anderen, want die zouden er toch misbruik van maken, zeggen we dan. Maar is het ook niet zo dat we nog zo deel van deze wereld zijn, dat we diep in ons zelf, van onszelf ook denken: ik kan dit niet opbrengen. We horen zelf ook bij die wereld. Dit kunnen we toch ook zelf vaak ook niet opbrengen. Zelfs niet in een liefdevolle omgeving. Kijk nou eens welke weg Paulus ons wijst 4 de liefde is verdraagzaam, goeddoend. De liefde kent geen nijd, geen bluf en geen arrogantie 5. Ze is niet grof, niet egocentrisch en niet bitter, denkt er geen kwaad van 6. Kan alles hebben, raakt haar vertrouwen nooit kwijt, en haar hoop ook niet, ze kan alles verduren. (Dertien kenmerken op een rij, waaraan liefde hoort te voldoen. Dit is maar niet een goeie intentie hebben, je best doen, maar véél méér…

Nooit je vertrouwen kwijtraken in mensen, alles kunnen verduren… er geen kwaad van denken, verdraagzaam zijn…
Alleen al als je dat op jezelf toepast. Pak er maar eens twee kenmerken uit: verdraagzaam zijn (geduldig) en er geen kwaad van denken en het al helemaal niet worden. Maar we zijn van nature mensen die niet graag met tegenslag te maken hebben. We verlangen sterk naar een leven zonder problemen: wij houden niet van files waardoor we te laat komen, en niet van autopech in de regen, we kunnen er eigenlijk niet tegen als ons kind de hele nacht doorhuilt, we raken onze betaalpas liever niet kwijt. Alleen al als er zulke dingen gaan gebeuren, raken velen van ons geïrriteerd, geërgerd, we gaan mopperen, misschien erger schelden. Of we worden cynisch bij de zoveelste keer: ‘ik verbind u door’ Want hier kunnen we niet tegen, zo zitten we van nature niet in elkaar. En dit zijn nog heel vaak dingen die kwijt raken of kapot gaan: de kleine ergernissen. Stel je nu eens voor dat er mensen bij betrokken raken…Mensen die je echt dwars zitten. Hoe kan je dan ooit liefhebben.
We voelen het allemaal denk ik: zelfs de mensen met een gelijkmatig karakter. Als je dit wilt kunnen moet er iets in je zelf doodgaan: de sterke waarde die je aan je ik hecht en aan je eigen belangen, die moet sterven.

Wil het nieuwe kunnen bloeien dan moet het oude sterven. Broers en zussen, voor de liefde kiezen betekent je iedere keer weer omkeren van een verkeerde weg en opnieuw de goede weg opgaan. Elke dag een beetje sterven aan jezelf, en verder tot leven komen bij Christus. Maar hoe breng je dat op?
De weg van Christus…
Ik vermoed dat velen van ons deze weg van de liefde naar de toekomst verplaatsen. ‘Zo te kunnen leven dat is iets voor straks’.En daar zit een kern van waarheid in, want het iets van straks, absoluut. De liefde waarover het hier gaat is nl. het leefklimaat van het Koninkrijk van God. En als je daarin wilt wonen, kun je er nu maar beter aan wennen om zo te leven. Dus het is van straks maar al voor nu.

En ik zou bijna zeggen: natuurlijk voelen we ons te klein voor zo’n levensstijl, zelfs de gelijkmatigen onder ons. Maar toch is dit is de bedoeling die onze Heer met ons heeft. Niet alleen van zijn vrede genieten, maar ook zelf aan zijn vrede bijdragen.
Broers en zussen als wij ons daar verlegen bij voelen, is dit niet omdat deze aanwijzing voor ons onmenselijk is, maar omdat wij zoveel van onze menselijkheid zijn kwijtgeraakt. Dit is pas menselijk, wij zijn zo onmenselijk gweworden. Onze Heer is vastbesloten ons terug brengen bij de liefde, bij onze menselijkheid. Bij het doel zoals Hij het wilde.
En je hoeft dat niet zelf op te brengen, op eigen kracht lief te hebben. Onze Heer is je komen halen. Hij roept je, Hij maakt je los van dat liefdeloze verleden en wijst je de weg naar het Koninkrijk, die je tot op grote hoogte brengt.
Die weg hoef je niet zelf te banen, die ligt er al. Paulus wijst je er op. De weg naar het Koninkrijk heeft je Heer voor je aangelegd. Hij heeft je geroepen, jij hoeft er alleen maar voor te kiezen met Hem mee te gaan en de goede weg in te slaan. Dan zul je ontdekken dat Hij je bij je menselijkheid terugbrengt.

Willemieke, Henk, Wim & Roselinda, jullie kiezen vandaag voor de liefde. Dat klinkt eigenwijs, maar dat is het niet. Het is de keus waarvoor de Heer je zet, ga je mee of niet en jullie antwoorden daarop positief. Je hebt gekozen voor een levensstijl die het einde zal betekenen voor een deel van jezelf. Dat moet sterven dat is een heel proces. Pijnlijk soms. Dit brengt je in conflict met een deel van jezelf. Weet dat je Heer, je iedere keer als je van de weg afraakt je erop wil terugbrengen, vraag het Hem maar. Want Hij wil graag dat je die weg gaat die Hij voor je gebaand heeft en wil je alles geven wat je daarvoor nodig hebt. Als jij maar achter Hem aan gaat en Hem trouw blijft, brengt Hij je bij je bestemming. Dat is een belofte.
Hij wil je ook graag dat je anderen, die Hem niet kennen, laat zien wat het Koninkrijk betekent. Want er wordt al genoeg gepraat, onderstreep je woorden over de Heer met je liefdevolle leven
Maar als je dat doet zul je ontdekken dat er een goede, begaanbare, weg ligt, waarover je Heer je vast en zeker naar zijn voltooide Koninkrijk brengt. Daar waar straks alleen nog liefde zal zijn en mensen weer echte mensen zijn.
Ja, Wie kiest voor liefde, kiest voor de toekomst. Amen.

zondag 18 april 2010

De Tien waarden (10W2) - Het tweede gebod


God heeft ons lief - Han 8, 4-25

Gebruikt!
Hij was nogal alleen. Niet getrouwd, geen kinderen en eigenlijk ook geen echte vrienden. Niet omdat hij ze niet nodig had, ze hadden hem niet zo nodig. Ze vonden hem gewoon niet zo interessant.

Op één punt na: hij was een geweldige klusser. ‘Wat zijn ogen zien, kunnen zijn handen maken”, zo gold het in de wijde omtrek. Als hij het gemaakt had, was het gaaf en afgewerkt, een lust voor het oog. En hij vroeg er niets voor, hij deed graag iets voor een ander. En dat wisten ze: hij kon klussen tot in de wijde omtrek. En hij deed het, misschien wel omdat hij dan niet zo alleen was en hij hun waardering kon voelen voor wat hij maakte. Maar als het huis klaar was, en ze een feestje vierden om het in te wijden, nodigden ze hem niet uit… 

Pijnlijk hè, als mensen je niet nodig hebben, maar wel kunnen gebruiken.

Wie dat wel eens heeft meegemaakt, heeft daar zeker geen fijne herinnering aan. Zulke mensen zullen je vrienden niet worden, want het gáát ze helemaal niet om jou. 

Beelden, nou en! 
Mensen die God niet nodig hebben, maar wel kunnen gebruiken. | Daar gaat het ook in het tweede gebod over. Ja maar dat gaat toch over afgodsbeelden?
Op het eerste gezicht lijkt dat wel zo. En dan denk je als moderne gelovige in de Rijnvallei: ‘beelden, nou en?
Meestal speelt dit gebod niet eerder op dan als we in het Roomse zuiden tegen een heiligenbeeld oplopen. Zoals deze van St. Petrus in de naar hem genoemde St. Pieter. Volgens de traditie moet je zijn voet kussen. Die aanbidding levert zegen op voor de gestorven Pelgrims. En dan kunnen wij zeggen: wij gereformeerden doen dit niet zo en hebben dus niets met dit gebod te maken...
Nou ja, sommigen vinden het misschien wel van toepassing op Buddahbeeldjes o.i.d. Maar gáát het daarom in dit gebod?

Nou, er zit méér achter een beeld, dan je zo op het eerste gezicht ziet. Dit gebod gaat over onze relatie met God. Het gaat ten diepste over God niet nodig hebben, maar Hem wel kunnen gebruiken. 

Een kijkje achter een beeld
Want waarom maakte iemand vroeger een afgodsbeeld? Nou dat was om God te kunnen manipuleren (lett te hanteren). Want als je een beeld van God hebt, kun je dat met je meenemen en zo weet je dat je God altijd bij je hebt als je hem nodig hebt.
Daarom maakten de Israëlieten een gouden kalf. Waarschijnlijk geen afbeelding van God, maar van zijn troon. Als je eenmaal weet waar God zit, dan kun je Hem bereiken wanneer je wilt en kun je proberen nog meer van Hem gedaan te krijgen. Want als je God eenmaal begint te manipuleren, dan stop je niet met het maken van het beeld. Dan probeer je dat beeld zo te beïnvloeden met gebeden en offers, dat God gaat doen wat jij wilt. Ik geef U wat, als U mij wat geeft. Je relatie met God is een handelsrelatie geworden: je probeert zo in God te investeren dat je er winst uit kunt halen. Het gaat je niet om God, maar om wat Hij je kan geven. Zodra je hebt gekregen wat je wilt, heb je God niet meer nodig. Maar zo bedoelt God het helemaal niet. Zo wil Hij het niet.

Simon de Magiër
Jullie zijn vrij zegt God ons: zonde, gebrokenheid en ziekte hebben niet langer het laatste woord in jullie levens. Mijn Zoon heeft je ervan verlost. Geloof in Hem. En de positieve gedachte, de waarde, van het eerste gebod is: “Onze God is te vertrouwen”, het is niet nodig dat je voor je zekerheid nog ergens anders steun zoekt. De waarde achter dit tweede gebod is: God heeft ons lief. En dat vraagt ons (de norm): hou je ook van onze God of gaat je het bij jou ergens anders om? Hoe zie je God? Hij is geen God die op Zichzelf wil blijven en genoeg heeft aan zijn eigen hemel. En als je het Hem eerbiedig vraagt ook wel wat aan jou gunt. Hij is onze Vader, Hij heeft ons lief en wil een relatie met ons: echt liefdevol wederzijds contact. En aan de komst van zijn Zoon merken we, dat Hij daar alles voor over heeft. Hij offert zijn kind zelfs op om weer met ons in contact te komen.
Willen wij ook een relatie met Hem? In de geschiedenis van Simon, die we zonet samen gelezen hebben, kun je ervaren hoe iets er als geloof in God uit kan zien maar het toch niet is.

Simon was de Uri Geller van Samaria. Hij had daar een enorme reputatie als magiër. Als je de tekst goed leest merk je dat hij zelf dit imago zorgvuldig opgebouwd heeft [9]. En zijn stadsgenoten hebben werkelijk de indruk dat hij over grote krachten beschikt. De Samaritanen zijn de nakomelingen van de bij de ballingschap in het land achtergebleven Israëlieten. Ze dienen God ook en verwachtten de Messias ook. Ze brengen die magische krachten van Simon in verband met God. Dit is de grote macht van God, zeggen ze [10].

En of hij nu echt krachten heeft of niet –dat wordt hier niet echt duidelijk- Simon heeft wel echt macht over de mensen. Hij weet hoe hij dit kan krijgen en hij weet hoe hij dit kan houden. Het is niet denkbeeldig dat hij hier goed aan verdient.
De Samaritanen waren de Walen van Israël, ze werden niet geaccepteerd door de nakomelingen van de uit ballingschap teruggekeerde Israëlieten. Israëlieten en Samaritanen gingen niet met elkaar om, zoals Walen en Vlamingen niet met elkaar omgaan. Het dan ook een bijzondere dag toen de Heer Jezus bij hen op bezoek kwam. Velen geloofden bijna onmiddellijk dat Hij de Messias was. Het is een bijzondere dag nu Filippus later bij hen komt. En weer komen velen tot geloof in de Heer Jezus. Ook de Magiër Simon. En er staat bij waarom: hij was zwaar onder de indruk van de tekenen en wonderen die Filippus deed. Want Simon, die gewend is om macht uit te oefenen, herkent macht als hij het ziet. Als later de apostelen Petrus en Johannes komen om hen de handen op te leggen –een soort doopbevestiging- is hij nog dieper onder de indruk: de komst van de Geest na de handoplegging door Petrus en Johannes is in zijn vaste overtuiging een nog veel grotere macht.

En op dat moment komt de aard van het geloof van Simon naar buiten: het is een geloof dat draait om wonderen en macht. Dat is het karakter van zijn geloof: een kick krijgen en de anderen met macht verbazen. Het gaat hem om de macht van de bovennatuurlijke ervaring en misschien wel om de macht die hij er mee zelf zou kunnen uitoefenen. Het gaat Simon in zijn geloof om de macht voor zichzelf.
Hij vertrouwt veel meer op macht dan op de Heer en daarom biedt hij de apostelen geld. Hij wil ook een aandeel in de macht (zoals hij dat gewend is). Petrus veroordeelt Simon daarom: jij gaat met je geld ten onder… je houding tegenover God is niet oprecht. Terecht natuurlijk want zijn hart is niet bij God maar bij de macht. Het gaat hem niet om God, het gaat hem om de macht. Hij heeft de Heer niet nodig maar hij kan Hem wel gebruiken.
Het geloof van Simon was geen echt geloof in God maar een geloof in zichzelf.
2e gebod als spiegel
Het tweede gebod heeft ons nog wel degelijk wat te zeggen vandaag: waar gaat het ons om? Hebben wij God nodig of kunnen we Hem gewoon goed gebruiken? Ga eens voor die spiegel staan!
Dat kun je bij je zelf nagaan: wanneer komt je Heer bij jou in beeld?
Dien jij Hem om Hemzelf of voor je eigen voordeel? Waar bid je om? Om je dagelijks brood, om je gezondheid, om troost? Of draait het in je gebed om God en is de rest eigenlijk bijzaak? En als je alles al hebt, bid je dan ook nog?
Ga je naar de kerk om in de hemel te komen, of ga je naar de kerk om samen met de anderen God te ontmoeten.

En wat zoek in je in een kerkdienst? Je Heer, God de Vader of een bijzondere indrukwekkende ervaring. Het zoeken van God en een bijzondere ervaring kan heel goed samen gaan, maar pas op waarschuwt het tweede gebod ons het kan zomaar vooral om die ervaring gaan draaien en niet om God zelf.
Maar God wil je geen ervaring geven, Hij wil Zichzelf aan je geven

Achter het tweede gebod schuilt deze grote waarde: God heeft ons lief!
En dat roept ons op: houdt je ook van Hem, zoals Hij is en niet van een beeld dat je zelf van Hem gemaakt. Dat beeld kan ook een denkbeeld zijn. Nou dat risico lopen wij tegenwoordig in in deze regio nog steeds.
Dat we God ten diepste niet nodig hebben, maar Hem goed voor onze eigen doelen kunnen gebruiken. Vanmorgen komt de Vader ons in zijn Zoon tegemoet. Mijn lichaam en bloed voor jullie, zegt de Zoon: Ik heb jullie lief.
Mijn Zoon voor jullie, zegt de Vader. Ik heb jullie lief
Houden wij ook zo van Hen? Amen

zondag 4 april 2010

Pasen 2010 - Luk 9, 28-36



De opgestane mens 

DoodsberichtenJuist deze week trof het me hoe snel en hoever doodsberichten over onze wereld reizen. Afgelopen maandag werd ik wakker met het bericht over de bomaanslag in de metro van Moskou. Aan het einde van de middag kan ik de foto’s van de dode daders al op internet zien. Nog zulke jonge vrouwen waren het (17 en 20 jaar oud). Je staat er gewoon bovenop te kijken. Zo stond het begin van deze Stille Week in het teken van een gruwelijke moordpartij.
Ja, via het Internet dringt de macht van de dood zich nog meer aan je op dan eerder. We maken inderdaad alles over de hele wereld mee als we dat willen. En dan merk je: dat de dood inderdaad overweldigend aanwezig overal om je heen. Steeds maar een paar muisken van je vandaan…

Terwijl ik dit bedenk dringt zich sterk de gedachte aan me op dat het wel een bewuste actie van satan kan zijn om ons juist aan het begin van deze week op het verkeerde been te zetten. Een aanval via onze ogen op het geloof in onze harten. In een land waar de meerderheid van de mensen toch al niet meer weet wat Pasen inhoudt komt dat sterk aan. Ook bij de gelovigen: want die leven in het klimaat van ‘het is toch niet te geloven!’ 

Troost van Pasen? Ach, ik weet niet hoe het jullie vergaat…, maar ik had er best bij willen zijn op die allereerste Paasdag om Hem met eigen ogen te zien: onze opgestane Heer. Dat beeld zou je geloof toch helpen met die beelden waarmee de vorige week begon. Gelukkig kunnen we de ooggetuigenverslagen van de apostelen lezen en hebben we het bericht dus toch uit de eerste hand! Broers en zussen, we vergeten het soms, maar al is het een oud ooggetuigenverslag, daarmee is het nog niet minder waar toch! De ouderdom zegt niets over de waarheid ervan. Reden om ze steeds weer zorgvuldig te lezen als tegenwicht voor al die doodsberichten. En als je het dan leest: Ach, wat lijken die apostelen dan toch op ons: overweldigd door de afschuwelijke dood van hun Heer Jezus sluiten ze zich met elkaar op in een kamer. Bang dat er onverwachte bezoekers komen die ook hen wat aan willen doen. Ze zijn net zo bang als wij dat vaak zijn.
De afschuwelijke beelden van Jezus’ dood hebben ook voor hen sterke overtuigingskracht. Ze zijn even alles kwijt wat Jezus eerder gezegd had. Zo bang geworden dat ze zich alleen achter gesloten deuren nog een beetje veilig voelen.
En dan staat ineens de Heer in hun midden. Mooi hè! Prachtig vind ik dat! Als dit door Johannes verzonnen zou zijn dan zet hij zich hier met zijn collega apostelen wel voor de hele wereld te kijk. Zou hij het dan zo opgeschreven hebben? Overweldigend staat de Heer hier ineens springlevend in hun midden. Je ziet het voor je! Je ziet ze schrikken. Ze proberen zich te beschermen tegen de dreiging van de dood, maar tegen het Leven kunnen ze niet op. Hij gaat dwars door die dichte deur heen: onweerstaanbaar! Zo overweldigend kan het Leven dus ook zijn. Zoiets als de onweerstaanbare kracht van de lente, die uit het dode hout tevoorschijn barst. Mooi jaargetijde om Pasen te vieren: het helpt de boodschap.

In ieder geval maakt het de apostelen ontzettend blij, eindelijk kunnen ze de werkelijkheid weer zien! Want dit is de werkelijkheid: de Heer van het leven overwint de dood die overal om hen heen is.
Meer dan we denken

Méér dan we denken
Zie je de kracht van de levende Heer hier ook zo, broers en zussen, of blijft het toch wat ver bij je vandaan na zo’n week als deze? Het is natuurlijk al even geleden!
Gelovigen van vroeger vonden dit een krachtig voorbeeld van Jezus goddelijke macht: er zijn voor God geen dichte deuren. En dat is waar, maar ik denk dat hier nog veel meer te zien is dan zij dachten.
Maar om dat te kunnen zien moet ik jullie een stukje mee terug nemen in de levensgeschiedenis van onze Heer Jezus. We gaan voorbij aan de heuvel Golgotha en reizen terug tot aan de berg van de verheerlijking. De geschiedenis van de verschijning van de Mozes en Elia op de berg Tabor of was het de Hermon. Laten we die geschiedenis eerst eens lezen: Luk 9, 27-36

Tabor of Hermon, vanaf beide bergen heb je een prachtig uitzicht over het beloofde land, het koninkrijk Israël ligt er aan je voeten. Maar als onze Heer Jezus daar komt met Petrus, Jakobus en Johannes krijgen die tot hun verrassing een sneak Preview (een vooruitblik) van het Koninkrijk van God te zien.
Tijdens het gebed, de reden dat ze daar waren, verandert de aanblik van de onze Heer Jezus ineens totaal. Hij lijkt ineens stralend witte kleren te dragen. Meer dan dat ze krijgen bezoek van Mozes en Elia. En die zien er al even stralend uit.
Petrus, Johannes en Jakobus staan daar ineens samen met heel belangrijke historische figuren uit de geschiedenis van hun volk. De wet (Mozes) en de profeten (Elia) komen er met de Messias (Koning Jezus) praten over zijn belangrijkste regeringsdaad: zijn sterven op de heuvel Golgotha.

Petrus, Johannes en Jakobus zijn de verraste en blijde getuigen van dit tafereel. 



Veel lezers zien de ‘verheerlijking op de berg’ zoals deze geschiedenis vaak genoemd word als een verrassend kijkje in de hemel. Dat maakt dit dan een wonderlijk kijkje achter de schermen. En onze vertaling werkt daar aan mee: Mozes en Elia zouden in ‘hemelse luister’ verschenen zijn. Maar er staat niet meer dan dat ze er glorieus uitzien. Die glorie is niet noodzakelijk hemels en nog minder goddelijk. Goddelijk? Hoe zou dat nou kunnen Mozes en Elia zijn niet goddelijk. Zij blijven mensen. Wat voor wonderen er ook met hen gebeurd zijn. Dit is geen hemels tafereel, maar dit is, zoals ik al zei, een sneak Preview van het Koninkrijk van God, waarom wij bidden en dat wij verwachten. En waarover Jezus een week eerder gezegd had. [27] Ik verzeker jullie dat sommigen die hier aanwezig zijn niet zullen sterven voor ze het koninkrijk van God hebben gezien.' (Luk 9:27 NBV) Vanaf de top van deze berg, waarvandaan je het hele Koninkrijk Israel kunt zien, wordt duidelijk dat de toekomst voor Gods volk niet in het in het aardse koninkrijk Israel maar veel breder in het Koninkrijk van God ligt. En hoe God er uitziet wordt hier niet duidelijk (niemand heeft ooit God gezien (Joh 1,18), maar wel hoe de mensen er daar uitzien. En de eerste burger van dat Koninkrijk dat is Jezus. En zó staan de Heer Jezus, Mozes en Elia al even als stralende burgers van het Koninkrijk met elkaar te praten. Je ziet hier niet de glans van God maar de glans van het ons beloofde Koninkrijk. Stralend zijn zij, zoals er wij er ook ooit eens zullen uitzien. Dan zullen de rechtvaardigen in het koninkrijk van hun Vader stralen als de zon. Laat wie oren heeft goed luisteren! (Mat 13:43 NBV)
We krijgen hier daarom een beeld van onze toekomst. Je zou deze
geschiedenis daarom ook ‘een vroeg bezoek aan het Koninkrijk’ kunnen noemen.
Tweeluik De kruisiging op de heuvel Golgotha en deze ‘verheerlijking op de berg’ vormen samen een tweeluik (een dubbel schilderij). Ze leggen elkaar uit.

Op de heuvel zie je Koning Jezus op het hoogtepunt van zijn regering. Het kruis is zijn troon. De twee misdadigers aan weerszijden zijn de vertegenwoordigers van het volk van God en een symbool hoe diep ze gezonken zijn in hun ongehoorzaamheid aan de wet. Jezus draagt er publiek hun en onze schande. Maar dit is niet het einde van een goedbedoelende idealist, maar de strat van het nieuwe Koninkrijk van God. En dat maken de gebeurtenissen op Golgotha al duidelijk (de duisternis en de aardbeving en de manier waarop Jezus het lijden ondergaat…) er gebeurt meer dan je zo op het oog kunt zien. Een geharde Romeinse centurion, die vast al veel meer kruisigingen gezien heeft, komt tot de conclusie: werkelijk deze mens was God Zoon [Mar. 15,39]. Juist hier op Golgotha toont de Heer Jezus zijn goddelijke kracht.

En op de berg zie je alvast dat dit doorklinkt in het Koninkrijk van God. Daar zie je alvast wat die Koninklijke daad aan het kruis voor gevolgen zal krijgen: Jezus toont zich er alvast –samen met Mozes en Elia- als een stralende opgestane mens. En God zelf verschijnt in een wolk, zoals wel vaker gebeurd is en zegt: dit is mijn Zoon, die ik me uitkoos, luister naar Hem! [9,35]
En zo draagt hij de macht over van de wet en de profeten op Jezus
Wat voor de meesten nog niet te zien is op Golgotha, kun je al wel horen in de boodschap die God de Vader en zijn Zoon erbij geven. En daarop moet je letten. Niet alleen letten op wat je ziet, maar veel meer op wat er gezegd wordt. Op de ondertiteling! Voor ons betekent dit dat we meer op onze oren dan op onze ogen moeten vertrouwen. Lastig in een tijd waar beelden zoveel invloed hebben, maar”luister! 

Méér dan we denken (2)
En met het plaatje van de berg van de verheerlijking als achtergrond, leer je begrijpen dat Jezus komst in die kamer bij zijn discipelen niet alleen een bewijs van zijn goddelijke macht is. De Heer Jezus komt hier niet in een Godsverschijning –niemand heeft ooit God gezien- maar als opgestane mens.
Zie de wonden. Als eerste van ons mensen, zoals Paulus schrijft: Wie hij al van tevoren heeft uitgekozen, heeft hij er ook van tevoren toe bestemd om het evenbeeld te worden van zijn Zoon, die de eerstgeborene moest zijn van talloze broeders en zusters (Rom 8:29 NBV)

We zien hier onszelf zoals we als opgestane mensen in het Koninkrijk zullen zijn.
Broers en zussen, we zijn blij met ons lichaam zolang het gezond is en we betreuren het zeer wanneer we onze gezondheid kwijtraken. We beschouwen een gezond lichaam als een groot geluk. Broers en zussen we weten nog niet half wat ons te wachten staat. We gaan nog wat meemaken. Kijk nu eens naar onze Heer en broeder. Hier komt Hij als mens terug en geen deur kan hem tegenhouden.
Dit is geen voorbeeld van Jezus goddelijke macht, maar van de schitterende kracht van het nieuwe lichaam waarmee gelovigen zullen opstaan in het nieuwe leven

Na de opstanding krijgen we niet oude lichaam terug, maar een vernieuwd lichaam dat tot veel meer in staat is dan wij ons nu kunnen voorstellen.
Broers en zussen, we weten nog niet half wat wij nog gaan meemaken, of moet ik zeggen wij weten niet half wat we allemaal missen aan ons lichaam –zelfs als het gezond is- sinds we zo ver van God afgeraakt zijn. Stel je het leven in het voltooide Koninkrijk van God eens voor. 

De beelden en de boodschap
De afgelopen week begon met beelden van een afschuwelijke moordpartij: een voorbeeld van de aanwezigheid van de dood. Deze week begint met een herinnering aan de opstanding en de komst van het Koninkrijk. Een boodschap die we via ooggetuigen krijgen en die de ondertiteling is bij al die beelden van de dood. NB Je ogen vertellen je nog niet alles: 'luister naar je Heer!”
God de Vader zelf spoort ons aan: Dit is mijn Zoon die ik uitkoos, luister naar Hem! En als we dat doen zien we dat de dood door het leven ingehaald zal worden en dat het leven niet te keren is. Niet door een deur, gewoon door niets en niemand. De Heer is waarlijk opgestaan, als eerste van al zijn broers en zussen,

Halleluja Amen!

vrijdag 2 april 2010

Goede Vrijdag - Joh. 12, 27-36












Koning aan het kruis! 

Schaamte en verlegenheid 
Hebben jullie ook de neiging om weg te kijken van dit kruis?
Zelfs in de zakelijke beschrijving van Johannes, raakt het me onze Heer zo te zien. Zo gepijnigd, zo weerloos?
Voelen jullie het ook? die sterke mix van plaatsvervangende schaamte en verlegenheid met de situatie? [1 Cor. 1,23]
Zelfs in een tekst als deze treft het me, wat me ook in de film The Passion trof in 2004: de plaatsvervangende schaamte bij het zien van je lijdende Heer. Kun je het aanzien dat Hij zo vernederd wordt? Er is niets heldhaftigs aan: je ziet zijn al te menselijke angst, zijn pijn en zijn benauwdheid. Je ziet zweet, bloed en tranen. Ja zelfs in de letters van een boek kan het je niet ontgaan. Je ziet hoe weerloos Hij is als zijn lichaam in elkaar zakt doordat er voortdurend op Hem ingebeukt wordt.
Dit rauwe lijden drukt je medelijden bijna aan de kant, want het is gewoon niet om aan te zien. Je hoopt maar dat het maar gauw afgelopen is. Ik vraag me af wat ik gedaan zou hebben als ik er langsgekomen was. Ik vraag me af of ik niet de andere kant opgekeken zou hebben? Omdat ik het ook niet aan kan zien!
Na de schaamte komt dan ook nog eens verlegenheid: kan dat van pijn kronkelende hoopje mens je Heer zijn? Wat kun je dan zo van Hem verwachten? Je hebt de neiging om weg te lopen van dit kruis!
Onze behoefte aan leiderschap

Is het daarom dat we de lijdensgeschiedenis vaak wat aanpassen? Bewust of onbewust. Tenminste dat meen ik vaak te zien. Dat we van onze Heer uit zijn lijden verlossen door Hem toch weer een kampioen maken, maar nu dan in het lijden? Dan wordt het toch weer heldhaftig Een kampioen vroomheid die met indrukwekkende opofferende vroomheid met aanvaarding en bijna minzaam het lijden ondergaat. Zeen verheven lijden. Of anders een kampioen verzetsstrijder – de trotse leeuw van Juda- die het lijden trots over zich heen laat komen en het maar net toelaat. Je ziet zijn spierbundels strak gespannen staan. Kijk dat kunnen we aanzien! Een Rambo met een kruis. Maar dat weerloze lijden van iemand die er echt onder doorgaat?…

Zie ik het goed als ik dit bij veel medechristenen meen te zien? Dat als we het over het Koningschap van Christus hebben dan hebben we het tegenwoordig vooral over de gevolgen van zijn overwinning. Ik hoor veel over de autoriteit van Christus. Over het nieuwe Koninkrijk. Soms lijkt het zelfs of we alle verlegenheid en schaamte al voorbij zijn. Dat die geen plaats meer hoeven hebben in het leven van een gelovige… Want dat hebben we nu wel gehad: dat is geweest! We zijn geen zondaren meer, we leven in de overwinning als we maar geloven, hoor ik christenen zeggen.

Goede Vrijdag?
Natuurlijk, ik begrijp het wel, zo zien we onze Heer het liefst: als de overwinnaar voor wie elke macht op de knieën moet. Iemand waarop je trots kunt zijn, iemand waarvoor je kunt juichen, waarmee je het overwinningsfeest viert. De zonde is voorbij, en de ziekte en handicap hoeft er ook meer te zijn. En het verdriet ook niet!
Juich, want Jezus is Heer!
Zoals we president Obama liever hadden toen hij pas gekozen was, dan nu! Toen was hij de onweerstaanbare overwinnaar van de verkiezingen. Hij leek bijna boven de partijen te zweven: iedereen leek wel blij met hem. Hij kreeg al een Nobelprijs voordat hij aan zijn werk begon. Maar inmiddels is hij terug op aarde en wij ook: de omstreden president die het Amerikaanse zorgstelsel invoert. Velen zijn woedend, zijn mededemocraten bang voor de felle reactie die deze zorgwet oproept. En president Obama lijkt aan glans te verliezen: een omstreden leider die fel onder vuur ligt.
Toch doet hij nu wat er moet gebeuren volgens zijn overtuiging. Dat had Hij al aangekondigd. Maar zo zien ook wij onze leiders toch liever niet: we zien liever hun glorie dan hun moeizame strijd. Is dat ook niet bij onze Heer zo?
Zeg nu zelf: wat voor leider spreekt het meest tot je verbeelding? Eentje die het mooi kan zeggen in klinkende woorden met een vleugje humor. Een leider die huizenhoog boven iedereen uittorent. Charismatisch! Waarvoor je ontzag kunt hebben. En in wiens licht de vijanden er een beetje zielig uitzien. Omdat ze door Hem afgetroefd worden in woorden en in daden en duidelijk geen schijn van kans hebben.
Maar beste broer, beste zus, als je dat zo beleeft, Christus vooral als overwinnaar wilt vieren, dan is de vraag op zijn plaats: Kan deze vrijdag dan een Goede Vrijdag voor je zijn? Of weet je vandaag eigenlijk niet waar je moet kijken en hoop je maar dat het snel Pasen wordt? 

Hoogtepunt? 
Broers en zussen: Wat beleven jullie als het hoogtepunt in de regering van onze Heer? Zijn overwinnende macht?
Het vanzelfsprekende gemak waarmee Hij die jonge kerel uit Naïn weer levend maakte? Of zijn overmacht als Hij Lazarus uit het graf roept? Of is het juist de verheven humor waarmee Hij na zijn opstanding Thomas’ twijfel wegpoetst.
Of is het die machtige scêne waarin Hij afscheid neemt van zijn discipelen en zegenend terug gaat naar de hemel? Of moet het hoogtepunt nog komen? Straks als Hij terugkomt? Wat is het hoogtepunt eigenlijk?
Waarom zijn wij vooral trots op onze Heer?
Wat is het hoogtepunt van zijn regering volgens Hemzelf? Lezen Joh 12, 27-36 (32 en 27) . Wat is het hoogtepunt van Zijn regering? Zijn sterven aan het kruis! Goede Vrijdag.
Wat trekt christenen naar God en naar elkaar toe? Wat brengt ons samen bij de Heer?. Zijn sterven aan het kruis! Dat is het hoogtepunt in de regering van onze Heer. Letterlijk en figuurlijk. Zelfs als Hij opgestaan is, draagt Hij de herinnering aan deze regeringsdaad met zich mee: de wonden in zijn polsen, voeten en zij. Zijn troon staat voor ons in de eerste plaats op aarde: het is zijn kruis. Op dat kruis deed Hij het belangrijkste wat Hij voor ons moest doen: Hij versloeg de duivel en verloste ons van de verlammende macht van zonde en dood. Dat moment is het keerpunt in onze levens de eeuwen door. Dat is zijn belangrijkste regeringsdaad.
Dat moment zie je ook vereeuwigd op tienduizenden schilderijen, in miljoenen beelden en beeldjes (al die crucifixen). Terecht. Daaraan herinnert elk avondmaal en elke doop. Want toen gebeurde het.
Op dat moment sloeg ook het laatste uur van alle machtsvertoon op aarde.
Ja het is er nog wel, helaas, maar het blijft niet, gelukkig! Van de glitter en de glorie die zo vaak maar show is. Die het goed doet op foto’s in de glossy’s en op TV. Terwijl dan niet gedaan wordt wat er moet gebeuren: daden die het ten goede komen aan de mensen. Nee, het is maar een schitterende schijnvertoning. TV-democratie
Nee, het mag er dan geweldig uit zien, machtsvertoon gaat meestal ten koste van de mensen: een duivelse show waar niet zelden de weerloze mensen een hoge prijs voor betalen. Dat machtsvertoon loopt ten einde!

Maar deze Koning, onze Heer Jezus Christus, heeft gedaan wat nodig is. Hij betaalde de volle prijs aan angst, pijn , benauwdheid, bloed, zweet en tranen. Ja nog veel meer, maar dat is voor ons onpeilbaar diep. Hij droeg het volle gewicht van de goddeloze eenzaamheid: Mijn God. Mijn God…
... Voor ons. En dat ziet er niet uit! Maar het moest wel gedaan worden! En dat heeft effect: de ban van de zonde is sindsdien gebroken, de dood is zijn diepste dreiging kwijt en het is licht aan het worden op onze diep donkere aarde… Want onze Heer had–Godzijdank!- de moed vanaf dat kruis te regeren. Had de moed om te doen wat nodig is. Waren er maar meer zo…, denk je tegenwoordig wel eens. Wij gaan zo vaak voor de glorie…

Onze weg langs het kruis!
Maar het kost moeite dat aan te zien: je Heer aan het kruis: alleen al het menselijke: het bloed, het zweet en de tranen. Jazeker…, het is het zwaarste wat een mens ooit moest ondergaan. Het moeilijkst om te blijven kijken! Alleen Gods Zoon kon dit aan. Hier zie je God in de volle kracht van zijn liefde. Maar, broers en zussen, hoe moeilijk ook om aan te zien: het moest gedaan worden! En dat maakt Hem tot onze echte Heer. Je moet vandaag juist niet wegkijken! Kijk het maar in het gezicht. Eer Hem om wat Hij deed
Al het andere dat met zijn overwinning te maken heeft, -waar we vaak zo blij mee zijn- is een gevolg hiervan.
En wij kijken nog van beneden naar boven. Zo nu en dan flitst er al iets van het licht van de overwinning onze donkere levens binnen: een genezing en wonderlijk ingrijpen van God, diepe vrede…. En we leven in een wereld waar aan de horizon al een hoopgevende glans te zien is. Het is licht aan het worden. Daar kun je je hart aan op halen. Allemaal waar.
Maar het is nog geen vrede op aarde. En wij zijn de zonde nog niet voorbij en de ziekte niet en de ellende ook niet. Die laten we pas in het voltooide Koninkrijk definitief achter ons. En dus komen wij, gelovigen hier op aarde, in de eerste plaats samen rondom Christus’ kruis. Dat is onze verzamelplek. Nog niet de feestzaal. Het kruis is niet iets voor de vroegere generaties, waar wij nu wel aan voorbij zijn, maar ook voor de onze! Ons hele leven lang! Wij moeten allemaal langs het kruis van Christus

We moeten dus vandaag juist niet wegkijken van het kruis. Morgen ook niet!

Niet wegkijken, broers en zussen, al voel je de weerzin nog zo zeer geef er niet aan toe. Kijk naar het kruis: Eer je Heer voor wat Hij voor je deed. Beroep je erop! Je hebt het nodig! Iedere druppel zweet en bloed
Hij is niet de Heer van de overwinnaars, Hij is de Heer van de verliezers! Van hen die weten dat ze het zonder Hem verliezen. Heer van hen die hulp nodig hebben.
Verliezers met het zicht op de overwinning, dat wel. Maar eerst het kruis en dan de glorie, dat geldt in iedere generatie weer voor ieder gelovige weer.
Onze Heer is een Heer voor verliezers, die aarzelend naar het kruis opkijken op zoek naar hulp. Moeite moeten doen om dan niet weg te kijken. Blijf kijken: je hebt je Heer juist zo aan het kruis nodig. Eer Hem ook omdat Hij deed wat moest gebeuren. Juist dat wat geen glamour en glitter opleverde, maar wel de overwinning inluidt
Loop vanavond met onze generatie mee langs het kruis van je Heer. En wees welkom bij Hem ieder die de gebrokenheid van deze wereld met zich meedraagt. Loop langs je Heer die je roept zoals je bent: onzeker, twijfelend aan jezelf en aan anderen, kleingelovig, failliet, ziek, beschadigt, nog vastzittend in zonde, schuldig, verslaafd, jij die twee stappen vooruitzet en dan weer één terugglijdt, jij die treurt om al het gebrokene in je leven, om alles wat je jezelf tekort bent gekomen en om alles wat je tekort hebt gedaan, jij die je schaamt voor je eigen onvermogen. Kom naar het kruis van je Heer en kijk naar Hem. Je hoeft je niet te schamen. Kijk maar: Hij schaamt zich niet voor jou. Hij durft een schande voor je te zijn en neemt jouw schaamte er gewoon bij. Kom bij je Heer aan het kruis en eer Hem samen met de anderen voor wat Hij voor jou wil doen.
Want onze Heer is een Koning aan het kruis. Amen