dinsdag 14 juni 2011

Gal. 5, 13-26 – preek – 12-6-11- Pinksteren


'Verlangen naar vrijheid' beluister
Openbare geloofsbelijdenis van:
 Petra Bouwman, Martijn Bouwman, Brain & Marriëlle Pietersma en Kai Boonzaijer 

Misbruik
Verkeerd gebruik kan grote schade geven.
Probeer maar eens een spijker met een schroevendraaier in de muur te slaan. Dat deed ik wel toen ik op kamers woonde. Nergens een hamer in de flat te vinden en te weinig geduld om er ergens één te gaan lenen, maar wel een schroevendraaier met een zwaar heft. De muur was zacht, de spijker kort en scherp, dat moet toch ook werken, denk je dan. De eerste klap is zowaar raak, de spijker zit al, de tweede jammerlijk mis: een brok muur valt met spijker en al op de grond, een gapend gat blijft achter. Daar kan ik voorlopig niets meer op hangen. Ik had die schroevendraaier ook niet voor spijkers moeten gebruiken. Daarvoor is die niet. Had ik maar…
Wat waar is voor de schroevendraaier en die spijker, is nog indringender waar voor een mes. Goed gebruikt kan een mes je helpen om in leven te blijven: je kunt er je brood mee smeren, je groente en vlees mee snijden, maar het mes kan -verkeerd gebruikt- ook een leven verwoesten: ik kan er iemand mee verwonden, ja zelfs mee doden. Dan is de schade onomkeerbaar. Veel erger dan met die schroevendraaier en die spijker.
Vrijheid kun je kennelijk óók verkeerd gebruiken. Verwoestend verkeerd!
Paulus waarschuwt:  misbruik die vrijheid niet ...(13), Paulus schrijft dit in een brief aan de christenen in de regio Galatië, in het Turkije van nu. Mensen die God al kennen. En toch bedoelt hij niet dat christenen eigenlijk niet vrij kunnen zijn, maar zich wel aan de regels moeten houden. Omdat vrijheid voor een christen verkeerd zou zijn, of zo. Dat kan hij namelijk niet aan. Sommige mensen kijken tegenwoordig ook wel zo tegen christenen aan: 'jullie mogen zeker niets" Want christenen zijn niet vrij. Maar Paulus vertelt hier een heel ander verhaal: jullie zijn (juist) geroepen om vrij te zijn. Vrijheid is onze- deze boodschap is ook voor ons bedoeld!- roeping. We zijn bestemd om vrij te zijn.
Paulus waarschuwt hier alleen voor misbruik. Verkeerd gebruik van vrijheid brengt grote schade toe. Er volgt een hele lijst. in eigentijdse termen: platte, liefdeloze, seks; angstig bijgeloof in nepgoden, witte en zwarte magie om je leven te redden, gekmakende eenzaamheid, moordende concurrentie, allesverterende verlangens die nooit eens, nee nooit eens bevredigd zijn, woeste feesten als uitlaatklep voor een ongelukkig leven. Nou ja, ga zo maar door. Paulus beschrijft een angstig, kil leven, dat zo nu en dan helemaal ontspoort, omdat het alleen onder invloed van seks, drank, nou van noem het maar op, vol te houden is. Verkeerd gebruikt, maakt vrijheid meer kapot dan je lief is.

Echt waar!
Hah, zullen sommigen misschien denken, daar heb je weer zo'n christen. Ze zeggen dat ze vrij zijn, maar dat is natuurlijk niet zo. Ze houden zichzelf voor de gek. "Vrij betekent, gewoon doen en laten waar je zin in hebt", hoorde ik Willem Paul zeggen in het programma Jong afgelopen week. Hij is als atheïst opgegroeid. Een vrije jongen, lekker los, ten minste, zo dacht hij er vroeger over. "Uitgaan, stappen, vriendinnetjes, met verschillende middeltjes experimenteren, ik had overal maling aan, weet je? 'En toch’ zei hij: “ik heb gemerkt dat als je altijd maar alles doet wat je wilt, dan loop je uiteindelijk tegen de lamp!" "Op een gegeven moment zijn mensen een beetje klaar met je, dan denken ze, je gaat maar lekker je eigen gang, maar zonder ons." "Als je dat heel lang hebt gedaan, dan betaal je daarvoor op een gegeven moment de prijs . Ik voelde me toen heel alleen en werd er erg ongelukkig van….
M.a.w. wie vrijheid alleen maar voor haar eigen verlangens gebruikt, blijft helemaal alleen over:  Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, (Gal 5:13 NBV) Paulus’ opmerkingen worden - -zelfs tegenwoordig nog- vanuit de praktijk bevestigd: 'als je los leeft ben je nog lang niet vrij.'
Ik denk dat je als zo los, voor jezelf, leeft, je ook tot jezelf veroordeeld wordt. Je in feite in jezelf gevangen komt zitten.
Uiteindelijk ben jij er alleen nog maar met jouw verlangens en kost het je steeds meer moeite die te bevredigen: losse vriendinnetjes, middeltjes, alcohol, geld, ze kunnen je een kick geven, je kunt je er even goed van voelen, vrolijk, los en vrij. Maar dat trekt snel weer weg. Voor de volgende keer heb je alweer méér nodig om dezelfde kick te krijgen. En uiteindelijk kun je er gewoon nooit genoeg van krijgen. ’t Is nooit genoeg en in je zucht naar bevrediging, raak je helemaal in je ban van jezelf. Je hebt niet eens tijd en energie om op anderen te letten. En de anderen lopen één voor één bij je vandaan…
Ik meen dit heel duidelijk te zien bij sommige wereldberoemde sterren. Ze hebben alles al en toch is het nog niet genoeg. Ik geloof niet dat deze mensen nog zoveel liederlijker zijn dan wij allemaal. Maar wel dat zij het leven vanuit een heel ander standpunt bezien. Voor ons blijft er veel te verlangen over. En wij denken nog vaak: ‘als we dat zouden hebben of dat zouden kunnen, dán zouden we helemaal gelukkig zijn.' Maar zij hebben alles al en zij weten inmiddels dat je ook als je alles hebt en bijna alles kunt, je verlangens nog steeds niet vervuld zijn. Wat Paulus zegt is echt waar: bevrediging van eigen verlangens brengen je geen vrijheid en geen vrede!

Een nieuw levensverhaal
Paulus vertelt ons een heel ander levensverhaal: “vrijheid is niet bedoeld om je eigen verlangens te proberen te bevredigen.” Het zal je niet lukken. Zodra je het probeert: begin je God kwijt te raken en je medemens en raak je –doodongelukkig- verslaafd aan jezelf. In beslag genomen door je eigen leven los van God: je eigen vlees.
Broers en zussen, eigenlijk is dit een heel bekend verhaal. Je hoort het al eeuwen overal om ons heen. In spreekwoorden als ‘geld maakt niet gelukkig en zo…’. En toch blijven we gevoelig voor de suggestie dat we het geluk voor onszelf, los van God en los van de meeste anderen, kunnen vinden: over geld zeggen we nog steeds dat het niet gelukkig maakt ‘ja maar ’t is wel fijn als je er genoeg van hebt.’ Onze verslaving is sterk.
We hoeven er niet meer aan toe te geven. Je Heer Jezus heeft je verlost van die verslaving aan je zelf. Sinds Eva zijn de mensen los van God en los van andere mensen, hopeloos met zichzelf bezig. Totdat de Here zijn volk een eigen land en zijn eigen Tora, zijn eigen wet, geeft. Die wet, die vingerwijzing leerde hen anders zien. Gods bedoeling met ons mensen, met zijn wereld, komt weer in beeld. In de geschiedenis van het oude Israël zie je dat: In het beloofde land vinden zij geluk in het contact met God en met hun medemensen. Daarvoor zijn ze geschapen! Heb God met alle macht lief en je buren als je zelf. Israël kende dan ook gelukkige tijden, en toch brachten ze het op de lange duur niet op om die wet, Gods vingerwijzing, te blijven volgen. Steeds weer haakten ze af op zoek naar geluk ergens anders. Ze raakten soms helemaal van God los, van hun volksgenoten los en in zichzelf verloren.
Totdat Jezus de Messias kwam: hij maakte mensen definitief los van de verslaving aan zichzelf. Van het verlangen voor zichzelf genoegen te vinden. Geluk voor zichzelf te zoeken in, nou ja noem het maar op. De Heer Jezus verloste ons mensen van zichzelf en van de torenhoge schuld die we inmiddels bij God hadden, van de machteloosheid om God te blijven zoeken. Hij maakte ons helemaal los van de banden waarmee we in onszelf gevangen zaten. Door Hem zijn wij weer vrij om te leven zoals God het bedoelt. Kunnen we Gods bedoeling weer zien en kunnen we ook zo leven… en door Gods ogen gezien gaat ons leven open en ontdekken wie we zijn: Gods kinderen geschapen om samen met de anderen voor Hem te leven.
Het is echt een wonder wat de Heer doet. Het is alsof je al jaren in hetzelfde huis woont, met de zelfde tuin, in dezelfde straat, in het hetzelfde dorp en in dezelfde regio. In hetzelfde dagelijkse leven Op een dag krijg je een boek in handen, een reisgids, en door die gids te lezen ontdek je –in je eigen o zo bekende omgeving; je dacht dat je alles al gezien had- ineens de weg naar het paradijs. Een begaanbare weg… een uitweg! Dat is er wat er gebeurt als de Heer Jezus in je leven komt: je komt los van dat je o zo bekende leven, dat van alles beloofd maar niets waarmaakt. Je krijgt een uitnodiging voor een ander leven in het Koninkrijk. Je wordt persoonlijk geroepen om vrij te zijn. Er gaat een wereld voor je open, want die vrijheid blijkt iets heel anders te zijn dan dat wat jij er eerst van begrepen had. Het is werkelijk een heel andere levensverhaal, broers en zussen, het staat dwars op wat wij soms nog als het toppunt van vrij leven zien: het is niet onafhankelijk, maar juist afhankelijk; geen zelfbediening, maar anderen dienen, niet graaien maar geven.
Je bent geen persoon die op zichzelf staat, maar hoort samen met de anderen thuis in Gods geestelijke werkelijkheid.
Onze Heer roept ons het leven anders te gaan zien, roept ons vrij te zijn bij Hem en vrede te vinden bij Hem. Verlost – vrij – vrede; de weg naar het nieuwe Jeruzalem.

De Gids (méér dan dat)
De Heer Jezus heeft ons van alle banden verlost. Er is maar één zaak waar Hij ons niet van verlost: onze eigen verantwoordelijkheid. We horen samen met de anderen bij God, Maar Hij verwacht dat wij daar zelf óók voor kiezen. God kiest voor ons, zonder onze keuze voor Hem af te pakken. Vandaar die oproepen in onze tekst Misbruik die vrijheid niet (…) om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde (13); 'Heb uw naaste lief als uzelf. (14); geef je zelf niet over aan de verlangens van wat je oorspronkelijke zelf wil (19-21); sla je oorspronkelijke, verslaafde zelf aan het kruis (24); zet elkaar de voet niet dwars en draag elkaar geen kwaad hart toe (26). Allemaal oproepen om nu ook zelf te kiezen, zelf verantwoordelijkheid te tonen.
En dat is ons zwakke punt: wie eenmaal verslaafd geweest is aan roken, is –zeker in de begintijd- nog steeds gevoelig voor sigaretten en dus voor nieuwe verslaving. Het blijkt altijd lekker ruiken. Zo is het ook met onze oude zelfzuchtige verlangen, het blijft aantrekkelijk. We zijn zo kwetsbaar om terug te vallen. En dan schrijft Paulus: “Denk erom, broers en zussen jullie zijn geroepen vrij te zijn". Dát is de reden van de waarschuwing.
De Heer Jezus en God de Vader laten ons in die kwetsbaarheid niet alleen. Zij hebben hun Heilige Geest gestuurd als onze Gids. Dat is Pinksteren! En weer ontnemen zij ons onze verantwoordelijkheid niet. De Geest komt naar óns toe, Hij wil ons leiden, maar wij moeten ons wel laten leiden: Wanneer de Geest ons leven leidt, laten we dan ook de richting volgen die de Geest ons wijst (25). Klik laat jullie leiden door de Geest, dan zijn jullie niet gericht op jullie eigen begeerten (16). Láát je leiden

Daar zie je de tegenstelling in één oogopslag: de eigen begeerte die om aandacht schreeuwt en de Geest die ons daarvandaan leidt. De Geest is een geweldige gave van God aan ons mensen. Een stuk van Zichzelf – de Geest- is onze persoonlijke Gids. Die ons niet alleen wegroept bij ons oude zelf maar ook op het spoor zet naar Gods Koninkrijk en het leven daarin. Als wij bij Hem blijven en in zijn spoor gaan, zijn we met God verbonden En zo raken we ook met elkaar verbonden (FvG; Rachel).. En Hij, de Geest, is ook een verzorger die ons voorziet van wat we nodig hebben om goed met onze nieuwe vrijheid om te kunnen gaan, om onze buren te dienen in liefde. In zijn spoor groeien we naar ons werkelijke zelf toe. Het lijkt een boomgaard overladen met vruchten, langzaam groeit het naar rijpheid: vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing.
De Geest is onze Gids, Verzorger, Trooster, Inspirator en Krachtbron. De Geest is zo Gigantisch 

Petra, Martijn, Brian, Mariëlle en Kai: jullie door onze God geroepen en door onze Heer Jezus verlost. Geroepen om vrij te zijn zoals God het bedoelt. Door de Geest in liefde verbonden met Hem, de Heer Jezus en met al de anderen die jullie buren in het leven zijn. Het meest met je geloofsgenoten. Volg nu jullie geroepen zijn dan ook de richting die de Geest jullie wijst. Amen

Liturgie
Liturgie belijdenisdienst/Pinksteren Barneveld  12 juni 2011

Combo zingt van Sela: Belijdenis
1. Zingen: 
Kinderen:  Opw kids 57c Met gebaren: Vlammetjes
B 91 Heer ik kom tot U
2. Stil gebed, Votum en zegengroet
3. Zingen: Ps. 143, 1.9 en 10
4. Gebed (kinderen naar Bijbelklas)
5. Bemoediging: Han. 2, 1-13
6. Zingen: Gez. 477 Geest van hierboven
7. Tekst: Gal 5, 13-26
8. Preek
10. Zingen: B 137 Er is een dag (lied van vrijheid)
(Kinderen terug uit de Bijbelklas)
11. Belijdenis: Formulier/belijdenis/doop
Zingen: Opw 710 (aangepast: zegen hen)
12. Voorbede
13 . Collecte:
14. Zingen: B 107 Laat het feest zijn in de huizen
15. Zegen
16 Gez. 456,3
Combo zingt van Sela: Gebed om vrijheid

Geen opmerkingen:

Een reactie posten